Rookkanalen
toegepast voor hout haarden zijn onderdruksystemen die de verbrandingsgassen op natuurlijke wijze afvoeren tot buiten de woning. Afvoersystemen zijn op grond van het toegepaste materiaal in te delen in twee hoofdgroepen: afvoerkanalen (gemaakt van steenachtig materiaal), en afvoerleidingen(metalen systemen) In Nederland wordt in de meeste gevallengebruik gemaakt van afvoerleidingen, omdat dit veelal goedkoper is en bovendien is het risico op onjuist functioneren met metalen systemen wat kleiner. Het Bouwbesluit eist geen specifieke materiaalsoort voor afvoersystemen. Het materiaal moet echter wel brandveilig(NEN 6062) en onbrandbaar zijn(NEN6064). De brandveiligheid (en ook andere aspecten zoals lek dichtheid, veeg-vastheid, etc.) wordt getest volgens norm NEN 6062, ook wel TNO-keur genoemd. Verder kan er op een afvoersysteem een KOMO keurmerk zijn aangebracht. Dit afvoermateriaal voldoet naast de NEN6062 norm, ook aan alle eisen gesteld in het Bouwbesluit en zijn absoluut veilig te noemen. Sinds 2005 moeten alle systemen ook voorzien zijn van een Europees CE keurmerk. Rookkanalen voor hout haarden
Er zijn diverse afvoersystemen in de handel verkrijgbaar:
- Enkelwandige roestvrijstalen systemen, geschikt als aansluitleiding van toestel naar afvoersysteem of als kanaal renovatie van een bestaand kanaal.
- Dubbelwandige geïsoleerde roestvrijstalen systemen, geschikt als individueel, zelfstandig afvoersysteem.
- Dubbelwandige stenen afvoersystemen, geschikt als individueel, zelfstandig afvoersysteem.
- Roestvrijstalen flexibele leidingen (enkel- of dubbelwandig) welke geschikt zijn als kanaalrenovatie.
- Enkelwandige stalen kachelpijp, geschikt als aansluitleiding (in het zicht) van een hout kachel naar een afvoersysteem.
Rookgaskanalen, oftewel afvoersystemen toegepast voor gasgestookte toestellen, zijn onderdruk- of balans-systemen die de verbrandings gassen door natuurlijke trek afvoeren tot buiten de woning.
We kunnen een aantal afvoersystemen onderscheiden:
- Afvoersystemen voor de traditionele gashaarden
- Afvoersystemen voor de gesloten gashaarden
- Afvoersystemen voor de gasgestookte open haarden
- Renovatie van bestaande afvoerkanalen door middel van flexibele of starre buis

Afvoersystemen voor de traditionele gashaarden
De traditionele gashaarden betrekken de verbrandingslucht uit de woonruimte. De rookgasafvoer vindt via natuurlijke trekplaats.
Er zijn een aantal specifieke aspecten:
- Kanaaldiameter is gelijk aan aansluit-maat op het toestel, veelal diameter rond 100 mm.
- Kanaaluitmonding bovendaks: om de goede werking van natuurlijke trek te garanderen, dient het juiste kanaal traject van te voren bepaald te worden. De uitmonding bij puntdaken dient in de nabijheid van de nok te zijn, en ook belendende bebouwing (bijv. een uitbouw) kan nadelig werken op de natuurlijke trek van een afvoersysteem. In bepaalde gevallen kan men een speciale afvoerkap toepassen (zgn. Giveg kap).Deze kap beschermt de afvoer tegenwind invallen en rook terugslag. Ook dient het kanaaltraject een zo verticaal mogelijk verloop te hebben. Toepassen van haakse bochten en horizontale kanaaltrajecten dienen beperkt te blijven.
- Materiaal soorten: dikwandig aluminium(dikte >1,5mm) indien kanaal is weggewerkt, dunwandig enkelwandig aluminium in inspecteerbare situaties. Roestvrijstaal is ook mogelijk. De kanaal-systemen zijn veelal dubbelwandig uitgevoerd, met luchtspouw tussen binnen- en buitenbuis. De optreden de rookgas temperaturen zijn ca. 250°C. De diverse systemen zijn voorzien vaneen NEN -of CE keurmerk.
- Installatiezorg voor een brandveilige installatie. Alle systemen moeten voorzien zijn van een brandvrije omkokering of afwerking.
Afvoersystemen voor de gesloten gashaarden
De gesloten gashaarden zijn voorzien van een zogenaamd concentrisch kanaal systeem. Dit kanaalsysteem is opgebouwd uit een binnen kanaal voor de rookgasafvoer, en daaromheen een buitenkanaal zodat tussen beide kanalen de verbrandingsluchttoevoer kan plaatsvinden. Het systeem werkt op natuurlijke trek.
Een aantal specifieke aspecten zijn:
- Gastoestel en concentrisch afvoersysteemvormen 1 installatie, d.w.z. de juiste werking van het gastoestel is onlosmakelijk verbonden met de juiste keuze van het kanaalsysteem en de aanleg/installatie hiervan. Iedere fabrikant schrijft het juiste type afvoerkanaal voor en levert veelal zelf goedgekeurd afvoer-materiaal.
- Flexibele installatie mogelijk: er zijn toestellen die direct op de gevel kunnen uitmonden, en er kan meestal ook via het dak worden uitgemond. In tegenstelling tot de traditionele afvoersystemen is het niet noodzakelijk om in het hoogste punt van de woning uit te monden.
- Materiaal en diameter: dikwandig aluminium, gegalvaniseerd staal of roestvrijstaal in diverse diameters. Het materiaal moet CE gekeurd zijn. Sluit nooit aan met afwijkende maten of verloopstukken. Optredende rookgas-temperaturen rond de 400°C
Installatie: zorg voor een brandveilige installatie. Alle systemen moeten voorzien zijn van een brandvrije omkokering of afwerking, opdat de omliggende constructie tegen brand beschermd is
Afvoersystemen voor gasgestookte open haarden
Bij gasgestookte open haarden is de kanaal diameter gemiddeld groter dan bij andere gastoestellen. De netto vuurmond opening in combinatie met de toegepaste schoorsteen-hoogte bepalen de uiteindelijke kanaal diameter. Bestaande open haarden waarin voorheen hout gestookt is, zijn over het algemeen geschikt voor het stoken van gas.
Aandachtspunten zijn:
- Rookgas temperatuur: is vrij laag zo rond de 150°C.
- Materiaalsoorten constructie: Zelfstandige systemen zijn dubbelwandig uitgevoerd, in roestvrijstaal met isolatie tussen binnen en buitenkanaal. Deze afvoersystemen zijn eveneens geschikt voor hout stook. Alternatief is een dubbelwandig roestvrijstalen kanaal met luchtspouw tussen binnen- en buitenkanaal.
- Kanaal uitmonding en traject: het betreft hier een afvoersysteem dat werkt op natuurlijke trek. Het uitmondings-gebied zal dus druk neutraal moeten zijn(zie ook Afvoersystemen voor de traditionele gashaarden). Kanaaltraject inde woning zal een zo verticaal mogelijk verloop moeten hebben, maximaal 2 bochten van 45 graden toepassen indien men verslepen moet.
- Installatie: zorg voor een brandveilige installatie. Alle systemen moeten voorzien zijn van een brandvrije omkokering of afwerking. Bij gasgestookte open haarden dient men rekening te houden met diverse veiligheidsmaatregelen, zie hiervoor ook brochure ‘Rookgasventilatoren’.
- Hinder naar omgeving: bij de uitmonding bovendaks dient men rekening te houden met de hinder van de rook naar de omgeving. In de norm NEN 2757 zijn eisen vastgelegd, en ook de installatie-instructie van de leverancier geeft hier aanwijzingen. Hinder naar omgeving is ook van toepassing op alle rookgas-uitmondingen zowel voor gas- als houtgestookte toestellen.